فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:26
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
مقدمه 3
وضعیت اجتماعی و ادبی عصر حمد الله مستوفی 5
علل برتری کتاب تاریخ گزیده 7
مباحث و قسمت های تشکیل دهنده تاریخ گزیده 9
مآخذ تاریخ گزیده 11
نام و موضوع تاریخ گزیده 11
چگونگی نثر تاریخ گزیده 12
بررسی اثر از لحاظ سبک شناسی 16
موضوع ها و انواع نثر فارسی دردوره ایلخانان 17
بررسی مضامین و موضوعات اثر 19
چند نکته در مورد اثر حمد الله مستوفی 21
فهرست منابع و مآخذ 24
مقدمه
در قرن هشتم و در عهد حکومت ایلخانان در سال 685 هجری ، ادیب و مورخ و جغرافی دانی برجسته به نام حمد الله مستوفی دیده به جهان گشود. وی از آغاز جوانی بنابر سیرت آبادی و اجداد خود به خدمت دیوانی اشتغال داشت. از آثار ارزنده&zwnj ی وی &ldquo کتاب تاریخ&rdquo گزیده است که آن را در سال 730 هـ . در خلاصه&zwnj ی تاریخ عالم بنام خواجه غیاث الدین محمد تالیف نمود . این کتاب در تاریخ عمومی و تاریخ اسلام و تاریخ ایران تا عهد مولف ( دوره&zwnj ی ایلخانان ) است و در پایان آن دو باب در تاریخ علما و شعرای عرب و عجم و دیگری در تاریخ قزوین و ذکر تراجم رجال آن شهر بر کتاب افزوده شد که خاص از باب اطلاع بر احوال و رجال و علم و ادب دارد.
از مراتب اهمیت این کتاب آن است که ادوارد برون و نیکلسن ترجمه&zwnj ی خلاصه&zwnj یی از آن را به انگلیسی ارائه داده اند و نیز ادوارد برون قسمت مربوط به احوال شعرای ایران را از این کتاب جداگانه در سالهای 1900-1901 به انگلیسی ترجمه و در مجله&zwnj ی انجمن پادشاهی انگلیس منتشر کرد.
حمد الله مستوفی در آثار خویش در خصوص خود و خاندانش اطلاعات ارزنده ای ارائه داده است و در کتاب تاریخ گزیده شرح نسبتاً دقیقی در مورد اصل و خانواده&zwnj ی خود بدست داده است و اصل خود را عرب معرفی می کند و شجره&zwnj ی خود را به حربن یزید ریاحی می رساند. وی از یک خاندان کهن مستوفیان قزوین بود که&zwnj یکی از اجداد او به نام فخرالدوله ابومنصور کوفی در سال 223 هجری به حکومت قزوین منصوب شد و از آن پس ، خاندانش در این شهر باقی ماندند و همه به عنوان مستوفی قزوین ادامه&zwnj ی حیات دادند. پدر وی نیز با همین سمت مستوفی دستگاه ایلخانان بود. وی از حواشی رشیدالدین فضل الله بود و با سمت استیفاء کارهای دیوانی می کرد و برادرانش متصدی مشاغل دولتی و صاحب ثروت و دستگاه بودند و چون استیفاء و مشاغل مهم دیوانی در آن زمان نیاز به داشتن تعلیمات کافی در ادب و تاریخ بود پس افراد خانواده وی و خود او از چنین تربیت با ارزشی بهره مند بودند.
از وی سه اثر برجای مانده که در جای خود به ویژگیهای آنها اشاره می شود ولی کتاب تاریخ گزیده&zwnj ی وی یک اثر تاریخی و ادبی محسوب می گردد که در این مقاله سعی شده است تا به صورت اجمالی مورد بررسی قرار گیرد .