تحلیل نظریه مقداری پول (دیدگاه موریس اله)

پایان نامه کارشناسی ارشد اقتصاد

84 صفحه

چکیده

حجم پول یکی از متغیرهای مهم اقتصاد کلان و نیز یکی از ابزارهای اصلی سیاست­ های کنترل تقاضا به ­ شمار می­ رود. با این حال اختلاف ریشه ­ داری بین مکاتب اقتصادی در مورد نحوه به­ کارگیری و میزان تأثیر بخشی آن برمتغیرهای واقعی وجود دارد. در طول تاریخ اقتصاد، بسیاری از اندیشمندان در مورد معنا و مفهوم پول، وظایف، اهمیت، انواع، عوامل تعیین­ کننده تقاضا، و آثار آن بر متغیرهای اقتصادی، تحقیقاتی نموده و نظریه ­ های مختلفی ارائه­ کرده­ اند. به جرأت می­ توان گفت نظریه مقداری پول، معروف­ ترین نظریه ­ ای است که در این زمینه توسط اندیشمندان مختلف ارائه شده است، به­ طوری که قبل از دهه 1930، نظریه مقداری پول، نظریه مسلط در اقتصاد کلان بود. هرچند می­ توان بزرگ­ ترین و مهم­ ترین پیام نظریه فوق را رابطه حجم پول و سطح قیمت­ ها دانست، اما نوع، نسبت و اندازه این رابطه، ثبات و متغیر بودن آن و عوامل مؤثر بر آن، هرکدام توسط اقتصاددانان مذکور و طی سالیان درازی بیان و بررسی شده ­ است.

در این پژوهش با تکیه بر مقاله « بیان مجدد نظریه مقداری پول » موریس اله (1966) سعی شده تا با بررسی عوامل موثر بر تقاضای پول، نسبت و اندازه رابطه حجم پول و رشد آن با تورم، و همچنین ثبات یا عدم ثبات این نسبت در طول زمان مورد بررسی قرار گرفته است. به عبارت دیگر با توجه به پیام­ های نظریه مقداری پول و همچنین روش اله برای بیان این نظریه، تفاوت دیدگاه­ ها در مورد تقاضای پول، مسئله شکل­ گیری ذهنیت، و ریشه تورم مورد بررسی قرار گرفته ­ است.

داده­ های مورد استفاده در این مطالعه، از اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی استخراج گردیده ­ است و از نرم افزار Excel برای محاسبات ریاضی داده ­ ها و به ­ طور بسیار محدودی از نرم افزار MATLAB برای رسم نمودار استفاده ­ شده ­ است.

نتایج این پژوهش نشان می­ دهد در هر زمان معین، یک رابطه نسبی بین سطح قیمت­ ها و مقدار پول برقرار است. اما ضریب این نسبت، ثابت نیست، بلکه مقدار آن در هر زمان به نرخ­ های رشد مخارج اسمی کل گذشته بستگی دارد. سرعت گردش پول ثابت نمی­ باشد، اما تابع ثابتی از نرخ رشد مخارج اسمی کل گذشته­ است. بنابراین تنها در شرایط سکون[1]، نسبت (ضریب کمبریج) ثابت است. رشد تولیدات تأثیری مثبت بر سرعت گردش پول، و تاثیری منفی بر تقاضای نسبی پول دارد. رشد قیمت­ ها (نرخ تورم) تاثیری مثبت بر سرعت گردش پول و تأثیری منفی بر تقاضای نسبی پول دارد. نرخ بهره خالص تأثیری مثبت بر تقاضای نسبی پول و تأثیری منفی بر سرعت گردش پول دارد. هر­ چه نرخ رشد مخارج اسمی در طول زمان، بزرگ­ تر باشد، تأثیر حجم پول بر سطح قیمت­ ها بیشتر خواهد­ بود.

کلید واژه­ ها: نظریه مقداری پول، اصل نسبیتی، اصل موروثی، اصل منطقی بودن، نرخ رشد روان­ شناختی

لینک منبع و پست :http://campiran.ir/project-1999-%d8%aa%d8%ad%d9%84%d9%8a%d9%84-%d9%86%d8%b8%d8%b1%d9%8a%d9%87-%d9%85%d9%82%d8%af%d8%a7%d8%b1%d9%8a-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%af%d9%8a%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d9%85%d9%88%d8%b1%d9%8a%d8%b3/